Marshall

Historia firmy Marshall

Firma Marshall powstała w 1962 roku w Hanwell, dzielnicy Londynu, z inicjatywy perkusisty i nauczyciela Jima Marshalla wraz z jego synem Terrym. Ich celem była produkcja wzmacniaczy gitarowych oferujących alternatywę dla amerykańskich urządzeń, przede wszystkim marki Fender. Już rok później wypuszczono model JTM45, inspirowany konstrukcją Fender Bassman, ale wzbogacony o brytyjskie komponenty i przyjemniejszy sposób przesterowania. W 1965 roku powstał legendarny „Plexi” 1959 Super Lead o mocy 100 W, który w zestawie z wysokimi kolumnami tworzył charakterystyczny „stack” Marshall– konfigurację, która zrewolucjonizowała sposób nagłaśniania zespołów rockowych.

W późnych latach 70. firma przeszła na układy z płytkami drukowanymi, rozwijając serię JMP, a w latach 80. wprowadziła kultowe modele JCM800, będące synonimem głębokiego przesteru i wyrazistego gitarowego brzmienia. W kolejnych dekadach pojawiały się kolejne interpretacje klasyki, jak Silver Jubilee, JCM900 czy JCM2000 (z serią DSL i JVM). W ostatnich latach Marshall kontynuuje tradycję wzmacniaczy lampowych, lecz także oferuje rozwiązania hybrydowe i modellingowe, odpowiadając zarówno profesjonalistom, jak i osobom grającym hobbystycznie.

Najważniejsze serie i ich modele

JTM45 i „Bluesbreaker”

JTM45 to pierwszy wzmacniacz Marshalla, bazujący na konstrukcji Bassmana, ale oferujący mocniejsze brzmienie dzięki lampom ECC83. Model Combo z tremolo, znany jako „Bluesbreaker”, zyskał sławę dzięki Ericowi Claptonowi, który użył go na płycie „Bluesbreakers with Eric Clapton”.

Plexi (Model 1959 Super Lead)

Wdrożony w 1965 roku, charakteryzuje się akrylowym przednim panelem i brzmieniem dynamicznym, energetycznym – ulubionym przez Pete’a Townshenda i Jimiego Hendrixa. Ten wzmacniacz często używany był w konfiguracji z kolumnami typu stack, definiując rockowy sound tamtej epoki.

JMP (lata 70.)

Odejście od ręcznego lutowania na rzecz układów PCB. Modele takie jak 2203 i 2204 wprowadziły kontrolę głośności master volume gwarantującą możliwość uzyskania przesteru przy mniejszej głośności, co doceniły zespoły hard rockowe i metalowe.

JCM800 (1981–1990)

Seria na nowo zdefiniowała wysokogainową estetykę brzmienia gitarowego. Najbardziej znane modele to 2203 (100 W, jeden kanał), 2204 (50 W master volume), 2205 i 2210 (dwa kanały). Te wzmacniacze zyskały uznanie w świecie heavy metalu i nadal są szeroko stosowane.

Silver Jubilee (1987)

Wydana z okazji 25-lecia firmy. Charakteryzuje się srebrnymi panelami i dwoma poziomami mocy (np. 2550–25/50 W). Posiada tryb półmocy oraz „semi-split” – połączenie brzmień czystego i przesterowanego, doceniane przez Slash’a (Guns N’ Roses) i innych artystów rockowych.

JCM900 i 6100 (lata 90.)

Seria JCM900 rozszerzyła możliwości gainu i wprowadziła więcej stanów przełączania kanałów. Popularne modele to 4100/4500 (Dual Reverb), 2100/2500 Mk III oraz SLX. Seria 6100 (30. rocznica) to zaawansowane konstrukcje z trzema kanałami i funkcjami MIDI, przełączania mocy i układów lamp.

JCM2000 – DSL i JVM

JCM2000 DSL (Dual Super Lead) oferuje dwa kanały i reverb, natomiast JVM to zaawansowane wzmacniacze z czterema kanałami, wieloma ustawieniami, dwoma master volume i funkcją zapamiętywania patchy. JVM410 dostępny jest jako head i combo, także w wersjach 2x12 i 1x12, a producent oferuje również sygnaturę Joe Satrianiego.

Vintage Modern i Origin

Vintage Modern to jednonodrożny wzmacniacz lampowy, 2466/2266, inspirowany klasycznymi konstrukcjami z lat 60. Oparty na lampach KT66, prostszy w obsłudze. Seria Origin oferuje niskonapięciowe (5–50 W) lampowe wzmacniacze z technologią Powerstem – umożliwiającą obniżenie mocy przy zachowaniu pełnego brzmienia.

Modified Series (2025)

Najnowsza seria obejmuje modernizacje klasycznych modeli: JCM800 Modified (100 W) z dodatkowymi przełącznikami tightness, overdrive i midshift, oraz 1959 Modified z dodanym master volume, klipowaniem i bright switch. Wzmacniacze zostały zaprojektowane tak, aby zachować naturalne brzmienie oryginałów, oferując jednocześnie więcej wszechstronności.

Podsumowanie

Marshall to legenda wzmacniaczy gitarowych, której historia zaczyna się od garażowej konstrukcji JTM45, a rozgałęzia się w ikonicznych seriach Plexi, JMP, JCM800, Silver Jubilee, JCM900, JCM2000, JVM i najnowszych Vintage Modern, Origin oraz Modified. Każda z nich wnosi coś wyjątkowego – od dynamicznego przesteru, przez funkcjonalność i wszechstronność, po kompaktowe lampowe brzmienia przystosowane do praktycznych zastosowań. Te modele tworzą fundament dźwięku rocka i metalu od ponad sześciu dekad.