Wytwornice dymu

Wytwornica dymu (inaczej maszyna do dymu lub dymiarka) to urządzenie efektowe, które generuje gęsty „dym” w postaci białej mgły. Ten efekt specjalny od lat stosowany jest na scenie, w klubach i na eventach, aby uwidocznić światła sceniczne – promienie reflektorów, laserów czy ruchomych głowic stają się widoczne dopiero w dymnej mgle unoszącej się w powietrzu.

 Sama zasada działania wytwornicy dymu jest dość prosta: wewnątrz urządzenia znajduje się grzałka o dużej mocy oraz pompka, która tłoczy specjalny płyn do wytwornicy dymu na tę rozgrzaną grzałkę. Płyn (na bazie wody z domieszką glikolu lub gliceryny) ulega błyskawicznemu odparowaniu i w efekcie wytwarza gęstą chmurę białej pary. Powstałe ciśnienie wyrzuca tę „chmurę” na zewnątrz przez dyszę urządzenia, gdzie w kontakcie z powietrzem tworzy się efektowny dym. 

Dodatkowo wiele modeli posiada wentylator przy wylocie, który rozprasza mgłę po pomieszczeniu dla równomiernego efektu. Dzięki temu nawet niewielka wytwornica jest w stanie w kilka sekund wypełnić małe pomieszczenie widowiskowym dymem. Nowoczesne maszyny do dymu wyposażone są także w szereg udogodnień, takich jak sterowanie DMX, piloty zdalne (przewodowe lub bezprzewodowe) oraz tryby automatyczne (np. ciągłe wytwarzanie mgły lub wyrzuty w zaprogramowanych interwałach). 

Wszystko to sprawia, że wytwornice dymu stały się niezastąpionym elementem techniki scenicznej – od teatrów i planów filmowych po dyskoteki, koncerty plenerowe i nawet domowe imprezy.

Rodzaje wytwornic dymu – przegląd urządzeń

Na rynku dostępne są różne typy wytwornic dymu, dostosowane do odmiennych zastosowań. Podstawowy podział obejmuje:

• Standardowe wytwornice dymu (fog machine) – klasyczne urządzenia, które za pomocą grzałki odparowują płyn do dymu i wyrzucają go w formie gęstej mgły. Występują w wielu wielkościach i mocach – od małych, mobilnych modeli idealnych na niewielkie sceny czy do DJ-ki, po duże profesjonalne maszyny zdolne obsłużyć koncerty i duże sale. Dają efekt unoszącego się dymu w całym pomieszczeniu, który stopniowo się rozrzedza.

• Wytwornice ciężkiego dymu (niski dym) – specjalna odmiana, która tworzy tzw. ciężki dym utrzymujący się tuż nad podłogą. Taki efekt „tańca w chmurach” często widujemy na weselach podczas pierwszego tańca. Wytwornica ciężkiego dymu bywa nazywana potocznie „wytwornicą dymu na wodę”, ponieważ zazwyczaj wykorzystuje kombinację wody i specjalnego czynnika chłodzącego (np. suchego lodu albo ultradźwiękowo schłodzonej mgły) do uzyskania gęstej, przyziemnej mgły. Tradycyjne urządzenia tego typu działają na zasadzie zalewania gorącej wody granulatem suchego lodu (CO₂ w stałej postaci), co powoduje powstanie obfitej, białej pary wodnej pełzającej po parkiecie. Nowsze modele potrafią uzyskać ciężki dym bez użycia suchego lodu – wykorzystują ultradźwięki do odparowania zwykłej wody destylowanej w połączeniu ze standardowym płynem dymnym, zapewniając równie efektowny, gęsty dym przy podłodze. Ciężki dym jest chłodny, dzięki czemu nie unosi się do góry, lecz tworzy dywan chmur tuż nad ziemią i szybko znika, nie przeszkadzając gościom ani fotografom.

• Wytwornice mgły (hazery i fazery) – urządzenia tworzące bardzo drobną mgiełkę zamiast gęstej chmury dymu. Hazery zwykle wykorzystują płyny na bazie oleju lub specjalne płyny haze’owe, a fazery to w praktyce połączenie zwykłej wytwornicy z wbudowanym wentylatorem do wytwarzania ciągłej lekkiej mgły z klasycznego płynu. Efekt mgły jest znacznie subtelniejszy – powietrze wydaje się jedynie lekko zamglone. Dzięki temu wiązki laserów i reflektorów są widoczne, ale sama scena pozostaje czytelna, co jest ważne np. przy nagraniach video czy w teatralnych spektaklach. Hazery znajdują szczególne zastosowanie tam, gdzie pracują kamery (telewizja, film), ponieważ zwykły gęsty dym mógłby zbyt mocno przysłonić obraz.

• Wytwornice dymu pionowego (vertical) – to odmiana standardowych maszyn, które wyrzucają dym pionowo w górę. Często są wyposażone w kolorowe diody LED wokół dyszy, co pozwala podświetlić wystrzeliwany dym na dowolny kolor. Daje to efekt podobny do pirotechniki – słupy dymu wyglądają jak kolorowe „gejzery” na scenie. Takie rozwiązania są obecnie bardzo modne w klubach i na koncertach, gdzie chcemy uzyskać dynamiczny efekt wyrzutów dymu zsynchronizowanych z muzyką, bez użycia prawdziwych fajerwerków czy ognia.

Oprócz powyższych, spotkać można także specjalistyczne rozwiązania, jak wyrzutnie CO₂, które dają natychmiastowy, potężny strumień zimnej pary (często wykorzystywane na dużych koncertach i festiwalach) czy choćby armaty dymne stosowane w systemach zabezpieczeń (szybkie wypełnienie pomieszczenia dymem na wypadek włamania). W kontekście typowego sklepu muzycznego najczęściej będziemy jednak wybierać spośród standardowych wytwornic dymu, maszyn do ciężkiego dymu oraz hazerów/fazerów, ewentualnie pionowych modeli LED – w zależności od potrzeb scenicznych.

Wytwornica ciężkiego dymu – spektakularny efekt na wesele i nie tylko

Ciężki, nisko unoszący się dym to efekt szczególnie pożądany na eleganckich eventach, galach oraz weselach. Ciężki dym na wesele stał się wręcz synonimem „tańca w chmurach” podczas pierwszego tańca Młodej Pary. Kłęby białej, bajkowej mgły snującej się po parkiecie sprawiają, że zwykły taniec przemienia się w magiczną scenę niczym z filmu – para młoda wygląda, jakby tańczyła w obłokach, a zdjęcia i film z takiego momentu zachwycają każdego. Wytwornica ciężkiego dymu pozwala uzyskać ten efekt w kontrolowany i bezpieczny sposób. Gęsta mgła utrzymuje się tuż nad podłogą, nie przeszkadzając gościom ani fotografom, po czym opada i zanika bez pozostawiania śladów czy zapachu. Co ważne, dym tego typu zwykle nie uruchamia czujników przeciwpożarowych (choć zawsze przed użyciem warto to upewnić u obsługi sali), ponieważ jest chłodny i skoncentrowany nisko.

Profesjonalne maszyny do ciężkiego dymu są urządzeniami o dużej mocy – często mają wbudowane elementy grzejne o mocy kilku tysięcy watów, aby móc szybko podgrzać wodę lub płyn do odpowiedniej temperatury. Klasyczne modele wymagają użycia suchego lodu, którego para daje najbardziej widowiskowy efekt. Wiele firm oferujących ciężki dym na wesele zapewnia również usługę obsługi takiej maszyny – blok suchego lodu jest dodawany do wytwornicy tuż przed pierwszym tańcem, a technik reguluje emisję dymu, by efekt był idealny w kulminacyjnym momencie utworu. 

Alternatywą są wspomniane nowoczesne wytwornice na wodę i płyn dymny – wygodniejsze, bo nie wymagają zakupu suchego lodu, jednak również dość kosztowne. Z racji ceny zakupu (profesjonalna wytwornica ciężkiego dymu to często wydatek kilku lub kilkunastu tysięcy złotych) urządzenia te bywają dostępne w opcji wynajmu. Jeśli planujemy jednorazowe wydarzenie, warto sprawdzić lokalne wypożyczalnie wytwornic dymu – wiele firm eventowych oferuje wynajem wytwornicy ciężkiego dymu na wesele, wraz z obsługą, w przystępnej cenie. Dzięki temu nawet jednorazowa uroczystość może zyskać niezwykłą oprawę bez konieczności inwestowania w drogi sprzęt.

Oczywiście ciężki dym znajduje zastosowanie nie tylko na weselach. Równie efektownie sprawdza się w inscenizacjach teatralnych (np. scena „chmury” czy tajemniczej mgły pełzającej po ziemi), podczas pokazów iluzjonistycznych, balów, pierwszych komunii, a nawet na koncertach dla podkreślenia ballad. Wszędzie tam, gdzie chcemy zachwycić publiczność niecodziennym widokiem, wytwornica ciężkiego dymu będzie niezastąpiona.

Mała wytwornica dymu – mobilne rozwiązanie na nieduże imprezy

Nie każda sytuacja wymaga dużej, profesjonalnej maszyny – czasem wystarczy mała wytwornica dymu, aby uzyskać pożądany efekt. Urządzenia o mniejszych gabarytach (często nazywane mini dymiarkami) idealnie nadają się na domówki, imprezy okolicznościowe w niewielkich salach, a nawet do użytku rekreacyjnego w ogrodzie. Typowa mini wytwornica dymu ma moc rzędu 400–900 W, co przekłada się na stosunkowo krótki czas nagrzewania (często 3–5 minut) i możliwość wygenerowania umiarkowanej ilości dymu – wystarczającej do małego parkietu lub sali do ~50 m². Jej zaletą są kompaktowe rozmiary i łatwość transportu: waży kilka kilogramów i bez problemu zmieści się w bagażniku czy nawet większej torbie.

Małe wytwornice dymu są chętnie wybierane przez mobilnych DJ-ów, animatorów czy zespoły muzyczne obsługujące np. niewielkie wesela i bankiety. Często w zestawie otrzymujemy wytwornicę dymu z pilotem do zdalnego sterowania – najczęściej jest to prosty pilot bezprzewodowy (radiowy) lub przewodowy kontroler na kablu, pozwalający uruchomić wyrzut dymu w dowolnym momencie. Mniejsze modele nierzadko mają także dodatkowe efekty, takie jak wbudowane diody LED podświetlające wydobywający się dym (np. na kolor czerwony, zielony, niebieski), co dodaje atrakcyjności podczas imprez tematycznych czy na Halloween. Warto jednak pamiętać, że mini wytwornica dymu ma pewne ograniczenia: po krótkim intensywnym wyrzucie mgły musi ponownie podgrzać płyn (tzw. czas re-heat), przez co nie zapewni ciągłego dymienia przez wiele minut bez przerwy. Do większych przestrzeni może okazać się za mało wydajna – w klubie czy na dużej scenie dym z takiej małej maszynki zniknie w oka mgnieniu. Niemniej do kameralnych zastosowań lub jako pierwszy sprzęt efektowy na start, mała wytwornica bywa idealnym wyborem ze względu na niską cenę i prostotę obsługi.

Wytwornica dymu z pilotem czy DMX – sterowanie i funkcje

Sterowanie maszyną do dymu może odbywać się na różne sposoby, a wybór zależy od potrzeb użytkownika. Najprostsze modele oferują pilot zdalnego sterowania – w zestawie otrzymujemy zazwyczaj niewielkiego pilota (często radiowego o zasięgu kilkunastu metrów), którym możemy wyzwolić emisję dymu jednym przyciskiem. Taki pilot przydaje się, gdy np. obsługujemy muzykę i jednocześnie chcemy kontrolować dym stojąc za konsolą DJ-ską lub kiedy wytwornica jest zamontowana w trudno dostępnym miejscu (np. na rampie nad sceną). Niektóre urządzenia mają też piloty przewodowe, połączone kablem – na ich obudowie bywa dodatkowo przycisk trybu ciągłego dymienia lub pokrętło regulacji interwałów (co pozwala używać maszyny pół-automatycznie).

Profesjonalne wytwornice dymu DMX posiadają wejścia/wyjścia DMX, umożliwiające wpięcie urządzenia w szerszy system oświetlenia scenicznego sterowany konsoletą. Dzięki temu operator oświetlenia może idealnie zsynchronizować wyrzuty dymu z innymi efektami – na przykład dokładnie w momencie uderzenia rytmu światła i dźwięku. Sterowanie DMX daje też możliwość precyzyjnej regulacji intensywności mgły (w przypadku hazerów) lub czasu trwania i częstotliwości wyrzutów (maszyny często oferują kilka kanałów DMX do różnych funkcji). W zaawansowanych modelach spotkamy ponadto panel sterujący z wyświetlaczem LCD, gdzie ręcznie ustawimy parametry pracy (np. ciągłe dymienie z określoną wydajnością procentową, timer emisji co X sekund, itp.).

Coraz częściej wytwornice dymu oferują też inne nowinki: pilot bezprzewodowy wielofunkcyjny, możliwość sterowania za pomocą aplikacji mobilnej czy synchronizację kilku maszyn naraz (master/slave). Dla bezpieczeństwa urządzenia wyposażane są w czujniki temperatury i zabezpieczenia termiczne – aby grzałka nie przegrzała się przy długiej pracy. W przypadku braku płynu pompa również może być chroniona (niektóre modele mają auto-stop, gdy kończy się płyn, by nie pracować „na sucho”). Te wszystkie funkcje sprawiają, że obsługa maszyny jest coraz łatwiejsza i bardziej niezawodna, co doceni każdy organizator wydarzeń.

Moc wytwornicy dymu – 900 W, 1500 W czy więcej?

Jednym z kluczowych parametrów każdej wytwornicy jest jej moc grzałki, wyrażona w watach (W). Moc w bezpośredni sposób wpływa na wydajność urządzenia: decyduje, jak szybko płyn może być odparowany i ile dymu maszyna jest w stanie wygenerować w ciągu minuty. Typowe małe modele dyskotekowe mają moc rzędu 400–900 W. Takie urządzenie (np. wytwornica dymu 900 W) zazwyczaj nagrzewa się w około 5 minut i przy pełnym wyrzucie potrafi wyprodukować kilkadziesiąt do ~100 m³ dymu na minutę. W praktyce oznacza to, że w niewielkim klubie lub sali do 100 m² szybko odczujemy efekt zadymienia, ale w plenerze lub na dużej scenie ten dym rozwieje się niemal natychmiast – przy większej przestrzeni potrzebujemy mocniejszego sprzętu.

Średniej klasy wytwornice dymu 1200–1500 W to już solidne jednostki często wyposażone w DMX. Czas nagrzewania wynosi około 8 minut, a wydajność dochodzi do 200–500 m³/min w zależności od modelu. Wytwornica dymu 1500 W poradzi sobie na większych weselach, w klubach do kilkuset osób, domach kultury, a nawet małych plenerowych scenach, o ile nie ma silnego wiatru. Maszyna tej mocy potrafi już przez dłuższy czas emitować dym przy umiarkowanym obciążeniu – niektóre modele mają funkcję pracy ciągłej (dzięki dobrej izolacji grzałki i wydajnemu termostatowi).

Największe dostępne wytwornice dymu i mgły to urządzenia o mocy 2000 W, 3000 W, a nawet więcej (czasem spotyka się kolosy 6000–9000 W, zwłaszcza w kategorii ciężkiego dymu – wynika to z zastosowania kilku grzałek lub bardzo dużej ilości wody do podgrzania). Tak potężne maszyny są przeznaczone na duże sceny, festiwale, hale koncertowe czy duże efekty specjalne. Ich wydajność liczona jest w setkach m³ na minutę, co oznacza, że potrafią w kilka chwil „wypełnić chmurą” całą scenę lub parkiet o powierzchni kilkuset metrów kwadratowych. Trzeba jednak pamiętać, że wyższa moc to także większe zużycie płynu i energii elektrycznej – np. grzałka 3000 W pobiera sporo prądu, więc upewnijmy się, że mamy odpowiednie zabezpieczenie elektryczne i zasilanie na miejscu imprezy.

Dobierając moc wytwornicy, warto kierować się zasadą: im większa przestrzeń i bardziej profesjonalne zastosowanie, tym mocniejszy sprzęt będzie potrzebny. Do małych pomieszczeń wystarczy mini wytwornica 700–900 W, do klubu czy średniej sceny lepiej celować w 1200–1500 W, a na duże eventy plenerowe – 2000 W wzwyż (ewentualnie kilka mniejszych maszyn rozmieszczonych w różnych punktach). W razie wątpliwości można sprawdzić specyfikację – producenci często podają orientacyjną wydajność w m³/min oraz zasięg dymu, co pomaga ocenić, czy dane urządzenie sprosta naszym wymaganiom.

Płyn do wytwornicy dymu – rodzaje i znaczenie

Do prawidłowego działania każdej maszyny niezbędny jest płyn do wytwornicy dymu (zwany też potocznie płynem dymnym). Jest to specjalnie opracowany płyn, który pod wpływem wysokiej temperatury tworzy bezpieczną dla ludzi mgłę. Standardowy płyn dymny składa się głównie z wody destylowanej oraz glikolu (np. glikol propylenowy) lub gliceryny w odpowiednich proporcjach. Taka mieszanka jest nietoksyczna i przy normalnym użyciu nie pozostawia trwale osadu (choć przy bardzo intensywnym zadymieniu może osadzać się lekką mgiełką na powierzchniach, która jednak łatwo schodzi przy sprzątaniu). Ważne jest, aby stosować wyłącznie płyny przeznaczone do wytwornic dymu – próby użycia innych substancji (np. samodzielne mieszanki czy, co gorsza, łatwopalne ciecze!) mogą skończyć się uszkodzeniem urządzenia, a nawet pożarem czy szkodliwymi oparami.

Na rynku dostępne są różne rodzaje płynów do dymu, różniące się gęstością i czasem utrzymywania się efektu:

• Płyn typu Light/FAST – o niskiej gęstości, tworzący lżejszą mgiełkę, która stosunkowo szybko opada i rozprasza się. Idealny tam, gdzie chcemy uzyskać delikatny efekt, np. podkreślić lasery czy oświetlenie punktowe, ale nie zadymić całkowicie pomieszczenia. Lżejszy płyn jest często stosowany w pomieszczeniach z wentylacją lub klimatyzacją oraz przy pokazach, gdzie dym ma być jedynie tłem i nie zasłaniać artystów.

• Płyn typu Medium – uniwersalny płyn o średniej gęstości, najczęściej używany na koncertach, w klubach i na imprezach. Daje gęsty, biały dym o umiarkowanym czasie utrzymywania – chmura jest wyraźna i efektowna, ale też dość szybko się przewietrza przy ruchu powietrza. To dobry wybór do większości standardowych zastosowań estradowych i dyskotekowych.

• Płyn typu Heavy/STRONG – płyn o zwiększonej gęstości, tworzący wyjątkowo gęsty i długo utrzymujący się dym. Taki dym jest cięższy i wolniej się rozprasza, przez co dłużej „wisi” w powietrzu. Sprawdza się w dużych pomieszczeniach, na otwartej przestrzeni lub gdy potrzebujemy naprawdę mocnego efektu wizualnego (np. rockowy koncert, inscenizacja teatralna wymagająca mgły unoszącej się przez całą scenę). Uwaga: użycie bardzo ciężkiego płynu w małym, słabo wentylowanym pomieszczeniu może spowodować, że dym będzie się utrzymywał zbyt długo i zbytnio ograniczy widoczność – zawsze dobierajmy płyn do wielkości i charakteru wydarzenia.

Oprócz tego są specjalne płyny do hazerów (formuły olejowe lub wody z bardzo drobnym glikolem – tworzące mgiełkę bez dużych chmur) oraz płyny do ciężkiego dymu. Wytwornice ciężkiego dymu na suchy lód nie wymagają dodatkowego płynu dymnego (wykorzystują wodę i suchy lód), ale już urządzenia typu „low fog” na płyn i ultradźwięki często potrzebują dedykowanego płynu do ciężkiego dymu. Taki płyn w połączeniu z chłodzeniem tworzy gęstą mgłę utrzymującą się przy ziemi. Jeśli planujemy efekt tańca w chmurach płynnie działający przez dłuższy czas, warto zaopatrzyć się w odpowiedni płyn low fog zalecany przez producenta maszyny.

Na koniec, pamiętajmy o kwestii wydajności: mocna wytwornica dymu może zużywać nawet kilka litrów płynu w ciągu jednej imprezy. Standardowo płyny sprzedawane są w kanistrach 5-litrowych, co zwykle wystarcza na kilka średnich eventów przy umiarkowanym stosowaniu. Płyn do dymu nie jest bardzo drogi (kilkadziesiąt złotych za 5L w zależności od jakości i marki), więc nie warto oszczędzać kosztem jakości – renomowany płyn zapewni czystszy dym (bez zapachu spalenizny) i mniejsze ryzyko zanieczyszczenia grzałki osadem. Dobrą praktyką jest też przepłukanie maszyny specjalnym płynem czyszczącym co pewien czas, aby przedłużyć jej żywotność.

Jak wybrać wytwornicę dymu do klubu, wesela lub pleneru?

Wybór odpowiedniej wytwornicy zależy od specyfiki wydarzenia i miejsca. Inny sprzęt sprawdzi się na kameralnym przyjęciu, a inny na dużej scenie plenerowej. Oto kilka kryteriów, które warto wziąć pod uwagę przy zakupie lub wynajmie maszyny do dymu:

• Przeznaczenie imprezy – Zastanów się, gdzie będziesz używać wytwornicy najczęściej. Jeśli potrzebujesz efektu na wesele – szczególnie pierwszotaneczny ciężki dym – rozważ inwestycję w urządzenie do niskiego dymu lub skorzystaj z wynajmu profesjonalnej maszyny z obsługą. Do typowych zabaw na sali weselnej wystarczy też standardowa wytwornica mgły, ale pamiętaj, że ciężki dym na wesele robi największe wrażenie i jest bezpieczny dla gości w eleganckich strojach (nie zadymi całej sali, tylko parkiet). Z kolei w klubie czy na dyskotece lepiej spisze się tradycyjna wytwornica dymu o średniej lub dużej mocy, ewentualnie hazer zapewniający stałą mgiełkę podkreślającą światła przez całą noc. W klubach tanecznych efekt dymu bywa używany intensywnie, więc zwróć uwagę na modele z trybem ciągłym i dużą pojemnością zbiornika na płyn. Jeżeli obsługujesz koncerty lub scenę teatralną, rozważ dwa urządzenia: mocny fogger do szybkich efektów oraz hazer do delikatnego zadymienia tła – oba sterowane z DMX dla pełnej kontroli.

• Wielkość i charakter przestrzeni – Do małych, zamkniętych pomieszczeń nie ma sensu kupować największej maszyny – zbyt wydajna wytwornica może tam wręcz przeszkadzać (przeFogging efekt). Natomiast na otwartej przestrzeni nawet najlepsza wytwornica dymu o średniej mocy może okazać się za słaba, zwłaszcza jeśli warunki pogodowe są niekorzystne (wiatr rozwieje lekki dym błyskawicznie). Dlatego do plenerów i dużych hal wybieraj modele powyżej 1500 W, a do małych klubów czy salek wystarczy 700–1200 W. Wysokość pomieszczenia też ma znaczenie – w bardzo wysokich aulach dym będzie unosił się ku sufitowi, przez co szybciej zniknie z poziomu sceny; tam lepiej sprawdzi się gęstszy płyn lub hazer, który wytworzy mgłę utrzymującą się w całej kubaturze.

• Mobilność i łatwość obsługi – Jeśli często przemieszczasz się ze sprzętem (np. DJ na imprezach wyjazdowych), istotna będzie waga i gabaryt urządzenia. Kompaktowa wytwornica dymu 900W zmieści się w aucie osobowym i jedna osoba bez trudu ją przeniesie. Większe maszyny 2000W mogą ważyć kilkanaście kilogramów i być mniej poręczne – czasem montowane są w case’ach na kółkach dla transportu. Zwróć uwagę, czy urządzenie ma wygodny uchwyt, ewentualnie kółka przy bardzo dużych modelach. Pod kątem obsługi – dla początkujących użytkowników ważne jest, aby maszyna była prosta w użyciu (np. automatyczna kontrola temperatury, sygnalizacja gotowości do pracy, intuicyjny pilot). Bardziej zaawansowani docenią funkcje DMX, ale upewnij się, że masz oprogramowanie lub konsolę do sterowania, aby to wykorzystać.

• Dodatkowe efekty i funkcje – Być może zależy Ci na konkretnym efekcie wizualnym, jak wspomniane podświetlenie LED dymu czy wyrzut pionowy. Na rynku są modele łączące te funkcje: np. pionowa wytwornica dymu LED 1500W potrafi wystrzelić słup dymu na ~5 metrów w górę i podświetlić go na wybrany kolor. Taki sprzęt sprawdzi się na pokazach tanecznych, scenach klubowych czy podczas kulminacyjnych momentów utworu. Inny przykład nowości to wytwornice hybrydowe – łączące funkcję dymu i baniek mydlanych, czy dymu i iskier (specjalne wytwornice, które jednocześnie mogą strzelać bezpiecznymi iskrami scenicznymi). Przemyśl, czy potrzebujesz takich atrakcji, czy wystarczy standardowa mgła. Często lepsze efekty uzyskasz, łącząc kilka dedykowanych urządzeń (np. osobno wytwornica baniek i osobno dymu), ale rynek stale się rozwija i dostępne są kreatywne rozwiązania 2w1 dla mniejszych eventów.

• Budżet vs częstotliwość użycia – Koszt zakupu porządnej wytwornicy dymu może wahać się od około 200–300 zł za najprostsze małe modele do nawet kilkunastu tysięcy złotych za profesjonalne maszyny heavy fog czy hazery sceniczne najwyższej klasy. Jeśli potrzebujemy urządzenia sporadycznie, np. raz do roku na jedną imprezę, lepszym rozwiązaniem może być wynajem wytwornicy dymu. Wypożyczalnie oferują stawki dobowe (np. małą maszynę można wynająć już za kilkadziesiąt złotych na dobę, profesjonalny ciężki dym na wesele za kilkaset złotych wraz z obsługą). Natomiast dla DJ-ów, agencji eventowych czy właścicieli klubów regularnie korzystających z efektów specjalnych – własna wytwornica to inwestycja, która szybko się zwróci, a dodatkowo daje niezależność (sprzęt jest zawsze pod ręką, gotowy do pracy). Rozważ więc, jak często będziesz korzystać z maszyny i czy bardziej opłaca się zakup, czy skorzystanie z usług, jakie oferuje pobliska wypożyczalnia wytwornic dymu. Pamiętaj również, by do kosztu zakupu doliczyć akcesoria eksploatacyjne (płyny, ewentualnie case transportowy, przewody DMX itp.).

Podsumowując, najlepsza wytwornica dymu to taka, która jest dopasowana do Twoich potrzeb – nie ma sensu przepłacać za potężny model, którego możliwości nie wykorzystasz, ale też lepiej unikać najtańszego sprzętu, gdy organizujesz duże eventy (bo może nie sprostać zadaniu). Zapoznaj się z opisami producentów, opiniami użytkowników i – jeśli to możliwe – obejrzyj testy rankingowe urządzeń, aby dobrać idealny model.