Syntezator jest elektronicznym instrumentem, który generuje elektryczne sygnały, po czym są one poddawane wzmocnieniu. Syntezatory mogą zarówno imitować inne instrumenty (w tym akustyczne), jak i generować zupełnie nowe brzmienia. Zazwyczaj gramy na nich za pomocą klawiatury, jednak mogą one być kontrolowane za pomocą wielu innych kontrolerów wliczając w to sekwencery, kontrolery i klawiatury MIDI, gitarowe przystawki MIDI czy też pady i perkusje elektroniczne. Syntezatory bez wbudowanej klawiatury lub innego rodzaju kontrolerów są zazwyczaj nazywane modułami brzmień, a ich sterowanie odbywa się poprzez MIDI lub USB.
Syntezatory używają różnych metod generowania dźwięku. Do najbardziej popularnych technik należą:
synteza subtraktywna,
synteza addytywna,
synteza tablicowa,
synteza FM,
metoda zniekształcania fazy
synteza oparta na samplach
Dzielą się one również na ze względu typ zastosowanych układów. Wyróżniamy cztery podstawowe rodzaje.
Syntezatory analogowe łączą w sobie obwody sterowane napięciem takie jak oscylatory, filtry oraz wzmacniacze, które generują a następnie formują brzmienie. Wartość napięcie jest zazwyczaj związana z wysokością fali, im jest ono wyższe tym generujemy fale o większej amplitudzie.
W syntezatorach cyfrowych sygnał jest generowany za pomocą mikroprocesorów, które realizują specjalne algorytmy kształtujące dźwięk.
Połączeniem dwóch powyższych są syntezatory hybrydowe, czyli analogowo-cyfrowe. Zazwyczaj sygnał jest w nich generowany przez cyfrowe oscylatory, który jest następnie przesyłany do analogowych filtrów i wzmacniaczy. Główną przewagą takiego rozwiązania jest fakt, iż oscylatory cyfrowe zawsze generują dźwięk o stałej wysokości, czego nie można powiedzieć o ich analogowych odpowiednikach.
Ostatnim typem syntezatorów, który pojawił się stosunkowo niedawno, jest tak zwany syntezator wirtualny. Tak naprawdę jest syntezator cyfrowy, jednak stworzony w taki sposób, by naśladować architekturę, możliwości oraz osobliwości syntezatorów analogowych. Zachowanie oraz funkcje oscylatorów, filtrów oraz innych modułów syntezatora analogowego są emulowane przez komputerowe algorytmy. To rozwiązanie ma kilka poważnych zalet w stosunku do analogów. Przede wszystkim są one w pełni programowalne (możemy zapisywać ustawienia jako presety), mamy możliwość pełnej automatyzacji (możemy zaprogramować ruch kontrolerów podczas odtwarzania utworu), a do tego mogą obsługiwać wiele brzmień na raz (na osobnych kanałach).
Syntezatory analogowe stały się bardzo popularne w pierwszej połowie lat siedemdziesiątych, wkraczając w świat muzyki rockowej, gdzie zajęły miejsce na równi z gitarami elektrycznymi. Lata osiemdziesiąte wiązały się z pojawieniem cyfrowych konstrukcji, które poprzez swoją niską cenę, stały dostępne niemal dla każdego. Mimo, że na początku zostały przyjęte nieufnie przez muzyków, wkrótce sytuacja diametralnie się zmieniła. Zawdzięczały to swojej łatwości w kreowaniu brzmień innych instrumentów, możliwości programowania presetów oraz ogólnej elastyczności. Niedługo potem każdy zespół miał w swoim składzie klawiszowca, a elektroniczny dźwięk stracił swe cechy progresywności i stał się synonimem trywialności. Współczesne syntezatory to istne kombajny, które potrafią zastąpić nieraz cały zespół, a ich stosunkowo niskie ceny sprawiają, że praktycznie każdy może sobie na nie pozwolić.